Verraad der vlaggen

Inhoud:

Diepe verachting voelde Menno ter Braak bij het zien van de 'vriendelijke, keurige vlaggen' in de straten van Den Haag. Met het verdrag van München had de Britse premier Chamberlain naar eigen zeggen de vrede veiliggesteld. De prijs was hoog: Hitler mocht het tot Tsjecho-Slowakije behorende Sudetenland annexeren.
'Het verraad der vlaggen', heet Ter Braaks bittere aanklacht, verschenen in De Groene van 8 oktober 1938. Het ging de schrijver en oprichter van het "Comité van Waakzaamheid tegen het nationaal-socialisme" dit keer niet zozeer om Hitler en de nazi's; daar had hij toch al geen enkele achting voor. Zijn woede richtte zich op de brave Nederlanders die de vlag uithingen vanwege "München". En op de dame uit Barneveld die Chamberlain uit dank lekkere eitjes stuurde.
'Het Nederlandsche volk (of liever een deel ervan, gelukkig) vlagde, omdat men in München op geruischlooze wijze een andere kleine natie, Tsjecho-Slowakije, den nek om had gedraaid. (...) Die vlaggen spreken van verraad en instinctloosheid; zij spreken van een democratie, die zich verheugt over een moreele nederlaag der democratie.'
'De vrede is uitgebroken', hoorde Ter Braak iemand zeggen, om er direct zelf aan toe te voegen: 'Hij heeft gelijk: de verraden Tsjechen zullen het dezer dagen merken.'

Verdieping:

De essays in 'Het verraad der vlaggen' zijn geschreven over een periode van 6 jaar van 1934 tot 1940. De essays zijn geschreven vanuit het ik-perspectief. Er is niet echt een plaatsbepaling in de essays, wel vertelt hij over hoe hij achter sommige gebeurtenissen is gekomen. 

Thema:

Er zijn verschillende belangrijke thema's in 'Het verraad der vlaggen'. Een van deze thema's is het belang van de democratie. In zijn essays beschrijft Ter Braak de angst voor de uitbreiding van het nazisme en Nazi-Duitsland. Hij pleit voor waakzaamheid van de burgerbevolking zodat de democratie in Nederland niet zal vallen onder de dreiging van de Duitsers. Een ander thema in het boek is de angst voor oorlog. Dit thema is gelinkt aan het eerder genoemde democratie thema in het boek. Ter Braak vreesde als een van de weinigen een oorlog tussen Nederland en Nazi-Duitsland en waarschuwde hier ook voor. Daarnaast is het belangrijk om te beseffen dat Ter Braak in dit boek zich niet per se tegen Hitler richt maar tegen het Nederlandse volk die vol onwetendheid Neville Chamberlain toejuicht en geen kritische kanttekeningen plaatsen bij het opgeven van Sudetenland.